ဌက္ေပ်ာပင္

#ငွက္ေပ်ာပင္စိုက္ပ်ဳိးနည္း

ျမန္မာအမည္-ငွက္ေပ်ာ
အဂၤလိပ္အမည္-Banana
ရုကၡေဗဒအမည္-Musa spiantum
မ်ဳိးရင္းအမည္-Musaceae

၁။မ်ဳိးျပားမ်ား

ႏိုင္ငံတကာေစ်းကြက္တြင္ Cavendish
(သီးေမႊးငွက္ေပ်ာမ်ဳိးမ်ား)သည္အေရးပါဆံုးျဖစ္သည္။

၂။ေျမအမ်ဳိးအစား

ေျမသားနက္ရႈိင္းၿပီး
ေရစီးစိမ့္မႈေကာင္းေသာ၊ေျမဆီၾသဇာျပည့္စုံေသာ
ႏုန္းေျမသည္အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။ငွက္ေပ်ာတြင္
အျမစ္ဇုန္မွာအကန္႔အသတ္ျဖင့္ႀကီးထြားသျဖင့္
ေျမသားထုႏွင့္ေရစီးစိမ့္မႈသည္အေရးႀကီးပါသည္။
အနည္းငယ္ငန္ေသာေျမ
(pHအနည္းငယ္ျမင့္ေသာေျမ)တြင္
စိုက္ပ်ဳိးျဖစ္ထြန္းႏိုင္ေသာ္လည္း
ဆားဓာတ္ပါဝင္မႈ၀.၀၅%ထက္မ်ားေသာ
ဆားေပါက္ေျမတြင္စိုက္ပ်ဳိးရန္မသင့္ေတာ္ပါ။

၃။ရာသီဥတု

အေျခခံအားျဖင့္
ပူအိုက္စြတ္စိုသည့္ရာသီႀကိဳက္သီးပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း
စြတ္စိုေသာအပူပိုင္းမွ
ေျခာက္ေသြ႕ေသာအပူေလ်ာ့ပိုင္းအထိ
စိုက္ပ်ဳိးျဖစ္ထြန္းပါသည္။
အပူခ်ိန္ ၁၀-၄၀°စင္တီဂရိတ္အတြင္း
ေကာင္းစြာေပါက္ေရာက္ပါသည္။
သို႔ရာတြင္ပ်မ္းမ်ွအပူခ်ိန္၂၆.၇°စင္တီဂရိတ္ႏွင့္
လစဥ္မိုးေရခ်ိန္၁၀ စင္တီမီတာခန္႔သည္
အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။
ဆီးႏွင္းက်ျခင္းသည္အဟန္႔အတားတစ္ခုျဖစ္သည္။
ေလပူမ်ားအရွိန္ျပင္းစြာတိုက္ခတ္ပါက
ငွက္ေပ်ာစိုက္ပ်ဳိးျခင္းပ်က္စီးမည္ျဖစ္ပါသည္။
လစဥ္မိုးေရခ်ိန္၁၀၀မီလီမီတာသည္
အပင္ျဖစ္ထြန္းမႈကိုေကာင္းေစပါသည္။
ေရဝပ္ျခင္းကိုမခံႏိုင္ပါ။

၄။မ်ဳိးပြားျခင္း

သားတက္ျဖင့္မ်ဳိးပြားၾကၿပီးအပင္တစ္သ်ွဴး
မ်ဳိးပြားနည္းျဖင့္မ်ဳိးပြားလာၾကၿပီျဖစ္ပါသည္။
သားတက္တြင္
လွံစို႔သားတက္ႏွင့္ေရစို႔သားတက္ဟူ၍ရွိပါသည္။
လွံစို႔သားတက္
(ငွက္ေတာ္ၿမီး၊ဆင္ၿမီးစို႔ဟုလည္းေခၚပါသည္။)
ပင္ေျခပိုင္းတြင္ေကာင္းစြာႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး
အေစာပိုင္းကာလတြင္အ႐ြက္မွာလွံသြားပုံ
ေသးရွည္ေသာ႐ြက္ျပားပါရွိပါသည္။
ေရတက္စို႔မွာ႐ြက္ျပားႀကီးပါသည္။
မ်ဳိးပြားရန္အတြက္လွံစို႔သားတက္မွာေရစို႔သားတက္ထက္
ပိုေကာင္းပါသည္။
လွံစို႔သားတက္မွာ၁၁လႏွင့္အခိုင္က်ၿပီး
ေရစို႔သားတက္မွာ၁၅လမွအခိုင္က်ပါသည္။
ေ႐ြးခ်ယ္ထားေသာသားတက္၏အျမစ္မ်ားႏွင့္
အသားပိုမ်ားကိုကတံုးတံုးေပးျခင္း၊ႏႊာေပးျခင္းျပဳလုပ္ပါ။
ထိုသို႔ကတံုးတံုးေပးၿပီး
သားတက္ေခါင္းကို႐ြံ႕ရည္တြင္ႏွစ္စိမ္ပါ။
ၿပီးလ်ွင္သားတက္တစ္ခုလံုးFuradanေဆးအေစ့ခဲ
၂၀-၄၀ဂရမ္ႏႈန္းျဖင့္ပက္ျဖဴးေပးျခင္းျဖင့္
နီမတုတ္ပိုးကိုကာကြယ္ပါ။

၅။စိုက္ပ်ဳိးရာသီ

ရာသီဥတုျပင္းထန္ေသာေဆာင္းရာသီႏွင့္
မိုးမ်ားစြာ႐ြာေသာကာလမွလြဲ၍တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး
စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္ပါသည္။
အပူေလ်ာ့ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္(ေဆာင္းအကုန္ေႏြအကူး)
ေႏြဦးကာလသည္စိုက္ပ်ဳိးရမည့္အခ်ိန္ျဖစ္သည္။

၆။ေျမျပဳျပင္ျခင္း

ထယ္နက္နက္ထိုး၊ထြန္ေမြၿပီးေျမညိွပါ။
က်င္းအက်ယ္၀.၆×၀.၆×၀.၆မီတာတူးပါ။
ႏြားေခ်းသို႔မဟုတ္ေျမေဆြး၂၀-၃၀ကီလိုကို
က်င္းတြင္ထည့္ပါ။

၇။ပင္ၾကားတန္းၾကားအကြာအေဝး

ပုံမွန္အားျဖင့္အပင္အျမင့္မ်ဳိးမ်ားတြင္၂.၇×၃.၀မီတာႏွင့္
အပင္ပုမ်ဳိးမ်ားကို၁.၈×၁.၈မီတာထား၍စိုက္ပ်ဳိးပါသည္။
အပင္သိပ္သည္းစြာစိုက္သည့္စနစ္
(High Density Planting)တြင္၁.၅×၁.၅မီတာ
(တစ္ဟက္တာလ်ွင္အပင္၄၄၄၄ပင္ဝင္ဆံ့)
ထားစိုက္ပ်ဳိးပါကRobustaမ်ဳိးႏွင့္Cavendish
အပုမ်ဳိးတို႔တြင္အထြက္ႏႈန္းျမင့္မားေစပါသည္။

၈။ေရသြင္းျခင္း

ေျမအမ်ဳိးအစား၊ရာသီဥတုစသည္တို႔ေပၚမူတည္၍
ေရသြင္းခ်ိန္ကြာျခားၾကပါသည္။
ပုံမွန္အားျဖင့္၁၀ရက္ျခားတစ္ႀကိမ္
ဒီဇင္ဘာမွဇြန္လအတြင္းေရေပးသြင္းပါ။

၉။သဘာဝေျမၾသဇာႏွင့္ဓာတ္ၾသဇာေကြၽးျခင္း

Robustaမ်ဳိးတြင္အထြက္ႏႈန္းျမင့္မားေစရန္
စိုက္က်င္းတစ္က်င္းလ်ွင္ႏြားေခ်းေဆြး၂၀ကီလို၊
ဒိုလိုမိုက္ထံုးေက်ာက္မႈန္႔၀.၅ကီလို
Single super phosphate ၂၂၅ဂရမ္ကို
အပင္မစိုက္ခင္စိုက္က်င္းတြင္ထည့္ပါ။
စိုက္ပ်ဳိးထားေသာအပင္မ်ားအျမစ္စြဲလ်ွင္
တစ္ပင္လ်ွင္Nႏွင့္K2Oဂရမ္ ၂၀၀စီႏွင့္
P2O5 ၁၀၀ဂရမ္ႏႈန္းေကြၽးပါ။
ပထမအႀကိမ္လမိုင္းခင္းတြင္တစ္ပင္လ်ွင္
N-၁၀၀ဂရမ္
K2O-၂၀၀ဂရမ္
P2O5-၅၀ဂရမ္ႏႈန္းေကြၽးပါ။
ဒုတိယႏွစ္လမိုင္းခင္းအတြက္တစ္ပင္လ်ွင္
Nႏွင့္K2O ၅၀ဂရမ္စီေကြၽးလ်ွင္လံုေလာက္ပါသည္။
Robustaအတြက္
Nကို၃၀ရက္၊၇၅ရက္၊၁၂၀ရက္ႏွင့္၁၆၅ရက္ျခား၍
အႀကိမ္ႀကိမ္ခြဲေကြၽးၿပီး
K2Oကို၇၅ရက္ႏွင့္၁၆၅ရက္ျခား၍ႏွစ္ႀကိမ္ခြဲေကြၽးပါ။
P2O5ကိုစိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္တြင္သာထည့္သြင္းေပးပါ။
တစ္ဟက္တာအထြက္ႏႈန္းမ်ားမွာ
အခင္းသစ္စိုက္ခင္းတြင္
တန္ခ်ိန္၁၂၀
ပထမအႀကိမ္လမိုင္းခင္းတြင္
တန္ခ်ိန္၉၀
ဒုတိယအႀကိမ္လမိုင္းခင္းတြင္
တန္ခ်ိန္၅၅တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ဓာတ္ေျမၾသဇာထည့္သြင္းျခင္းကိုငွက္ေပ်ာဖူးမထြက္မီ
(စိုက္ပ်ဳိးၿပီး ၅-၆ လအၾကာ)အၿပီးေဆာင္႐ြက္ရန္ျဖစ္သည္။

၁၀။သားတက္ဖယ္ရွားျခင္း

မိခင္အပင္မွပန္းပြင့္သည္အခ်ိန္ထိ
သားတက္အားလုံးဖယ္ရွားျခင္းကိုေဆာင္႐ြက္ၿပီး
ပန္းပြင့္ၿပီးသည့္ေနာက္
သားတက္တစ္ခုသာထားရွိျခင္းသည္
အေကာင္းဆံုးေသာသားတက္ဖယ္ရွားနည္းစနစ္
ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ရာတြင္အပင္ဦးေရသိပ္သည္းစြာစိုက္ပ်ဳိးစနစ္
(High Density Planting)ျဖင့္စိုက္ပ်ဳိးထားေသာ
အခင္းသစ္တြင္ငွက္ေပ်ာခိုင္(၇၅-၈၀)ရာခိုင္ႏႈန္း
ခုတ္သိမ္းၿပီးသည္အထိသားတက္မ်ားထားရွိျခင္းက
ပိုေကာင္းပါသည္။

၁၁။အပင္ျပဳစုရန္လိုအပ္ခ်က္မ်ား

က။ေပါင္းျမက္ရွင္းလင္းရာတြင္
အျမစ္ပ်က္စီးမႈမရွိရန္ဂရုစိုက္ေဆာင္႐ြက္ပါ။

ခ။မိုးရာသီတြင္ေရစီးစိမ့္မႈေကာင္းရန္ႏွင့္
ေရဝပ္ျခင္းကင္းရန္အတြက္ပင္ေျခေျမဖို႔ျခင္းကို
ေဆာင္႐ြက္ပါ။
ေႏြရာသီႏွင့္ေဆာင္းရာသီကာလမ်ားတြင္
အပင္မ်ားမွထြန္ေရးေျမာင္းၾကားတြင္ရွိေနေစၿပီး
မိုးတြင္းကာလတြင္အပင္ေျခတြင္ေဘာင္တင္
ျပဳလုပ္ေပးရန္ျဖစ္ပါသည္။

ဂ။သီးခိုင္ထြက္လာလ်ွင္ဝါးျဖင့္က်ားကန္
ေထာက္ေပးရန္ျဖစ္ပါသည္။

ဃ။ေနေလာင္ျခင္း၊ဖုတ္တင္ျခင္းမွကာကြယ္ရန္ႏွင့္
အသီးအေရာင္လွပရန္
ငွက္ေပ်ာခိုင္မ်ားအားပလတ္စတစ္အိတ္စြပ္ေပးပါ။
အျပာေရာင္ပလတ္စတစ္အိတ္ကိုအသုံးျပဳေလ့ရွိပါသည္။

င။ေျခာက္ေသြ႕ေဆြးျမည့္ေနေသာအ႐ြက္မ်ားႏွင့္
အပင္အစိတ္အပိုင္းမ်ားအားဖယ္ရွားပစ္ပါ။

စ။အသီးႀကီးထြားရန္အတြက္ငွက္ေပ်ာဖူး(အဖိုဖူး)အား
ျဖတ္လိုက္ပါ။
(ငွက္ေပ်ာဖူးအားအသီးခိုင္ႀကီးလာသည္ႏွင့္ျဖတ္ပါ။)

ဆ။ငွက္ေပ်ာစိုက္ခင္း၏
စီးပြားေရးတြက္ေျခကိုက္ေသာသက္တမ္းမွာ
အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေပၚတြင္မူတည္ပါသည္။
ႏွစ္ရွည္သီးပင္အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ္လည္း
ပုံမွန္အားျဖင့္၃-၅ႏွစ္အထိသာထိန္းသိမ္းထားရွိပါသည္။

ဇ။အသီးခိုင္ခုတ္ၿပီး၃၀-၄၀ရက္ေနာက္ပိုင္းတြင္
ပင္စည္မကိုနည္းနည္းခ်င္းျဖတ္ေပးျခင္းျဖင့္
ပင္စည္မမွအစာအာဟာရမ်ား
ႀကီးထြားေနေသာလမိုင္းအပင္(သားတက္)သို႔
ေ႐ြ႕လ်ားပို႔ေဆာင္ေပးရာတြင္လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕မည္
ျဖစ္ပါသည္။
ဤသို႔ေဆာင္႐ြက္ျခင္းကိုေပါက္ခြၽန္းပုံထားရွိျခင္း
(Mattocking)ဟုေခၚသည္။

၁၂။ေရာဂါမ်ား

#ပနားမားညိႈးေသေရာဂါ(Panama Wilt)

ေျမေဆာင္ေရာဂါျဖစ္ၿပီးCavandish(သီးေမႊးမ်ဳိး)မ်ားမွ
မ်ဳိးႏြယ္အမွတ္ ၄ မွတစ္ပါးခံႏိုင္ရည္ရွိၾကသည္။
ေရာဂါရအပင္ကိုအျမစ္ပါတူးထုတ္ၿပီးမီးရႈိ႕ပစ္ပါ။
ေရာဂါပိုးမ်ားစြာရွိေနေသာေျမတြင္သုံးေလးႏွစ္ခန္႔
ငွက္ေပ်ာမစိုက္ပ်ဳိးသင့္ပါ။
ေရာဂါကင္းေသာပ်ဳိးပင္ႏွင့္ေရာဂါဒဏ္ခံႏိုင္ရည္ရွိေသာ
မ်ဳိးကိုစိုက္ပ်ဳိးပါ။
Carbendazim 2%ေဆးရည္ကို
ငွက္ေပ်ာေခါင္း(Corn)တစ္ခုလ်ွင္သုံးစီစီႏႈန္း
ထိုးသြင္းေပးပါကဆံုးရႈံးပ်က္စီးမႈေလ်ာ့နည္းပါမည္။
ငွက္ေပ်ာစိုက္ခင္းအားေရလႊမ္းေအာင္သြင္းေပးျခင္းႏွင့္
သီးလွည့္စိုက္ပ်ဳိးျခင္းျဖင့္ေရာဂါက်ေရာက္မႈ
သက္သာေစပါသည္။

#႐ြက္ေျပာက္ေရာဂါ(Leaf spot or Sigatoka disease)

Dithane M ၄၅/Calixin/Zineb/Manebဖ်န္းေပးပါ။

#ငွက္ေပ်ာေတာထြက္(သို႔မဟုတ္)ငွက္ေပ်ာထိပ္စုေရာဂါ
(Bunchy Top)

ပ်ပိုးျဖင့္ဗိုင္းရပ္စ္မ်ားကူးစက္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ပုံမွန္စစ္ေဆးျခင္းႏွင့္ေရာဂါရအပင္မ်ားဖယ္ရွားျခင္း၊
ေရာဂါကင္းေသာသားတက္ကိုစိုက္ပ်ဳိးျခင္းျပဳလုပ္ပါ။

#နီမတုတ္မ်ား

အပင္မစိုက္မီသားတက္မ်ားအားFuradanေဆးေစ့ခဲျဖင့္
သုတ္လိမ္းပါ။
တစ္နည္းမွာစိုက္ပ်ဳိးမည့္သားတက္အားအပူခ်ိန္
၅၅°စင္တီဂရိတ္ရွိေရေႏြးတြင္၁၀မိနစ္ခန္႔စိမ္ေပးပါ။
တစ္နည္းမွာေျမႀကီးတြင္းသို႔Carbofuran
အာနိသင္ရွိပစၥည္း(active ingredient)
တစ္ဟက္တာလ်ွင္၂ကီလိုႏႈန္းတြက္ခ်က္ထည့္ေပးပါ။

၁၃။ပိုးမႊားမ်ား

#ပင္စည္ထိုးပိုး(Stem borer)

တစ္ပင္လ်ွင္Celphosေဆးျပားသုံးျပားႏႈန္းျဖင့္
ပင္စည္ကိုအေပါက္ေဖာက္၍ထည့္ၿပီး
ပင္စည္ေပါက္ကို႐ႊံ ့ျဖင့္ပိတ္ပါ။

#ပ်ပိုး

Rogar/Malathion/Metasptoxေဆးျဖင့္ပက္ဖ်န္းပါ။

Source:သစ္သီးဝလံစိုက္ပ်ဳိးနည္း

့